ทำไมการก่อสร้างถนนบ้านเราใช้เวลานาน

แทบทุกวันใช้ชีวิตอยู่บนถนนมาตลอด

หากไม่ขับรถ ขี่จักรยานบนถนน ก็ต้องอาศัยเดินบนฟุตบาทข้างถนน

เห็นการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างที่เกิดขึ้น ตามความเจริญเติบโตของมหานคร

สังเกตอย่างหนึ่งว่า หากเป็นการก่อสร้างคอนโดมิเนียม หรืออาคารขนาดใหญ่บนที่ดินของเอกชน

มักจะสร้างเสร็จภายในเวลาไม่นาน

เพื่อแข่งกับเวลาที่สูญเสียไป แข่งกับดอกเบี้ยที่กู้ยืมมาเปิดโครงการ

จึงรีบเปิดกิจการเพื่อหมุนเงินกลับมาให้เร็วที่สุด

อันเป็นเรื่องธรรมดาของการทำธุรกิจ ที่ให้ความสำคัญกับเวลา ความเร็ว

นอกจากเรื่องคุณภาพของงาน

 

แต่หากเป็นการก่อสร้างที่ทางการเป็นคนเปิดประมูล สร้างบนถนนหรือพื้นที่สาธารณะ

อาทิเช่น ปรับปรุงฟุตบาท ทางเท้า การขุดถนน ทางเท้า

เพื่อวางท่อสายไฟฟ้า สายโทรศัพท์ สายเคเบิ้ล ฯลฯ

การก่อสร้างสะพานลอยข้ามถนน ไปจนถึงการก่อสร้างโครงการรถไฟฟ้าชนิดต่าง ๆ

มักจะใช้เวลาก่อสร้างค่อนข้างล่าช้า

บางแห่งเสร็จไม่ทันเวลาก็โดนปรับไปเรื่อย ๆ

 

บางคนสงสัยว่าสะพานลอยข้ามสี่แยกหลายแห่ง ซึ่งไม่ได้เป็นงานที่อาศัยความสลับซับซ้อน

หรือเทคโนโลยีระดับสูง

แต่ใช้เวลาซ่อมแซมหรือก่อสร้างช้านานมากนับปี

 

ขณะที่อีกด้านหนึ่ง ก็ทำให้รถติดมหาศาล ผู้คนหลายแสนหงุดหงิด

ต้องเสียเวลาบนท้องถนนอย่างไร้สาระ

 

บางทีมูลค่าความเสียหายทางเศรษฐกิจจากการจราจรติดขัด

อาจมีมูลค่ามากกว่าค่าก่อสร้างเสียอีก

 

ขณะที่เราเห็นตัวอย่างจากต่างประเทศมากมายว่า

ทางการให้ความสำคัญกับการเร่งรัดเวลาการก่อสร้างบนพื้นผิวการจราจรอย่างมาก

เพราะถือว่ากระทบกระเทือนคนจำนวนมาก

 

อาทิในประเทศญี่ปุ่นหรือจีน

เวลาซ่อมหรือสร้างถนนที่มีความสำคัญ มีผลกระทบกับผู้คนนับล้าน

จะใช้เวลาก่อสร้างสั้นมาก

ทำงานกันทั้งกลางวันกลางคืนตลอด 24 ชั่วโมง

สะพานข้ามสี่แยกบางแห่งสร้างเสร็จภายในวันเดียว

เราเห็นคนงานจำนวนมากถูกระดมมาเร่งก่อสร้างทั้งวันทั้งคืน

เพื่อให้เสร็จในเวลาอันรวดเร็ว

ผู้บริหารเหล่านั้นตั้งเป้าให้ความสำคัญกับเวลาทำงานอันรวดเร็ว

พอ ๆกับมูลค่าการก่อสร้าง หรืออาจจะมากกว่า

 

ผู้เขียนไม่แน่ใจว่า ผู้บริหารกทม.ให้ความสำคัญกับระยะเวลาในการก่อสร้างอันรวดเร็ว

หรือราคาในการก่อสร้างมากกว่ากัน

ทั้ง ๆที่ผู้บริหารกทม. ก็ล้วนแล้วแต่เคยไปเมืองนอก

ศึกษาดูงานตัวอย่างการก่อสร้างอันมีประสิทธิภาพมาแล้วทั้งสิ้น

 

ชาวบ้านหลายคนเคยบ่นให้ผู้เขียนฟังว่า

“แถวบ้านผม เอาปั่นจั่นมาติดตั้งตีนสะพาน ต้องปิดถนนเหลือเลนเดียว

ปล่อยตากแดดตากลม 7 เดือนไม่ทำอะไรเลย

เช้าเย็นรถติดเป็นกิโล กลุ้มใจกับระบบราชการไทยจริงๆ”

 

“นอกจากสร้างนานแล้ว ยังมีปัญหาระหว่างก่อสร้าง ไม่ได้มีการจัดการวางแผน

การอำนวยความสะดวกกับประชาชนที่ใช้ถนนกับชาวบ้านรอบข้าง

ชาวบ้านทำมาค้าขายไม่ได้ “

 

“ไม่นานมานี้มีการจะขยายถนน สองเลนให้เป็นสี่เลน ตรงปากซอย ประชาอุทิศ 9

ระยะทางก่อสร้างถนน 700 เมตรและสะพานข้ามคลอง

เริ่มก่อสร้าง ล่าช้ามาก ผู้รับเหมาอ้างว่าไม่มีเงินหมุน ไม่มีเงินจ้างคนงาน

3 ปี ถนนเพิ่งจะเสร็จ และ ห่วยด้วย เป็นลูกคลื่น เอียง เบี้ยว ฯลฯ

ขณะที่ถนนในซอยหมู่บ้านผม ยาว 2 กม.  ใช้เวลาสร้าง 1 เดือนเสร็จ

สเปคเดียวกัน คอนกรีต สี่เลน มีสะพานข้ามคลอง”

 

“ทุกสิ่งที่ทำบนพื้นผิวจราจร ใช้เวลานานชั่วกัปชั่วกัลป์

ไม่เคยมีการทำงานร่วมกันระหว่างหน่วยราชการ ท่อประปา ไฟฟ้า ต่างคนต่างทำ

อย่างอุโมงค์ กว่าจะเสร็จ นานจนจำไม่ได้ น่าจะมากกว่า5ปี รถติดระเบิดเถิดเทิง

เปิดใช้ รถวิ่งสะดวกได้ไม่นาน เจาะอุโมงค์อีกเส้น”

 

ทุกวันนี้ เวลาขับรถผ่านสถานที่ก่อสร้างกลางถนน

หลายแห่งรถจะถูกบีบจากสามเลนให้เหลือเลนเดียว

เห็นบริเวณที่ก่อสร้างบางแห่งถูกปล่อยทิ้งไว้

แทบจะไม่มีการก่อสร้างใดๆ เครื่องจักรถูกปล่อยทิ้งไว้

ไม่แน่ใจว่าผู้รับเหมาทิ้งงานชั่วคราว  เพื่อวิ่งรอกเอาคนงานไปทำงานที่อื่นไหม

ขณะที่รถติดยาวเหยียด

 

เพราะลำพังค่าปรับหากไม่เสร็จตามสัญญา อาจจะคุ้มค่ามากกว่า

การรับงานหลายแห่งในเวลาเดียวกัน

ต้องยอมรับว่า ทุกครั้งที่มีการก่อสร้าง จะมีผู้รับเหมาไม่กี่แห่งที่เข้าประมูลโครงการของรัฐ

หลายบริษัทประมูลงานได้หลายโครงการ เกินความสามารถ

แต่ทำไม่เสร็จตามระยะเวลาก็ไม่เป็นไร

ยอมเสียค่าปรับ ให้ทางการขยายเวลา เพราะคุ้มค่ากว่า

 

ไม่แปลกใจที่โครงการของรัฐจำนวนมาก ผู้รับเหมาส่วนใหญ่ไม่เคยเสร็จตามสัญญา

ยอมเสียค่าปรับไปเรื่อย ๆ

ส่วนชาวบ้านบนถนนจะเดือดร้อนแสนสาหัส ก็ไม่มีใครสนใจ

 

ถึงเวลาหรือยังที่ผู้บริหารประเทศ

ควรจะให้ความสำคัญกับการตั้งเป้าหมายเรื่องการก่อสร้างที่ใช้เวลารวดเร็ว

เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของผู้คนหลายล้านคนบนท้องถนน

และปัญหาหมอกควันพิษจากฝุ่นละออง

หรือการก่อสร้างโครงการที่ต้องล่าช้า

เป็นโอกาสและเงื่อนไขสำคัญของการคอรัปชั่นในทุกวันนี้