ONETONION
the reason for living
Category: creative
ปริศนาม้วนทองแดงแห่งเดดซี
ผู้เขียนชอบเที่ยวพิพิธภัณฑ์ เรื่องราวต่าง ๆ บนโลกหลายเรื่องถูกย่อและย่อยลงอย่างเป็นระเบียบในพื้นที่เหล่านี้ รอเวลาให้เรามารับรู้ อยู่ที่นักเดินทางจะสนใจหรือไม่ ทุกครั้งก่อนเที่ยวพิพิธภัณฑ์ไม่ว่าจะนอกหรือในประเทศ สิ่งหนึ่งที่ควรจะเตรียมตัวคือ ทำการบ้านว่าที่นั่นมีอะไรดี สิ่งล้ำค่าประเภทห้ามพลาดเด็ดขาด ไม่นานมานี้มีโอกาสแวะกรุงอัมมาน พิพิธภัณฑ์แห่งชาติจอร์แดน (The Jordan Museum) คือเป้าหมายอันดับต้น ๆ ในการเยี่ยมชมเมืองหลวง สมบัติล้ำค่าได้แก่บันทึกเก่าแก่อันหนึ่งของโลก คือม้วนทองแดงแห่งเดดซี (Dead Sea Scrolls) ซึ่งเพิ่งย้ายมาจัดแสดงที่นี่ตั้งแต่ ค.ศ. ๒๐๑๓
ชุมชนพึ่งตนเอง ทางรอดหลัง Covid
ภาคอีสานวันนี้ นอกจากต้องสู้กับโรคระบาด Covid-19 แล้ว ปัญหาภัยแล้งดูจะหนักหนาแสนสาหัสจริง ๆ ในขณะเดียวกัน หลายคนเริ่มออกมาทำนายว่า หลังจากวิกฤติการณ์โรคระบาดครั้งนี้ผ่านพ้นไป การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตครั้งใหญ่ในสังคมอาจจะเกิดขึ้น ชีวิตในเมืองใหญ่ ที่มีผู้คนหนาแน่น มีสิ่งอำนวยความสะดวกพร้อมสรรพ อาจจะไม่ใช่คำตอบสำหรับความสุขอันยั่งยืนอีกต่อไป แต่ชุมชนในท้องถิ่นที่สามารถพึ่งตนเองได้จริงจัง ผลิตอาหารเอง อากาศดี สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีได้สะดวก มีป่าและมีแหล่งน้ำเป็นโครงสร้างพื้นฐานสำคัญ อาจคือคำตอบของผู้คนในสังคมยุคใหม่ บางทีชุมชนตำบลหนองบัวสะอาด อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา อาจตอบโจทย์อะไรบางอย่าง
เมื่อร่างกายต้องการดาว
“ฟ้ายิ่งมืด ดาวยิ่งพราวฟ้า” หากถามคนรอบตัวว่า ใครชอบดูดาวยามรัตติกาลบ้าง เชื่อว่าคงไม่มีใครปฎิเสธการดูแสงดาวระยิบระยับบนท้องฟ้า ในความเป็นจริง ปัจจุบันผู้คนในเมืองแทบจะเห็นดาวน้อยมาก
อพยพสัตว์ป่าเขื่อนเชี่ยวหลาน กับความล่มสลายของระบบนิเวศ
“เจ้าค่างแว่นแม่ลูกอ่อนกำลังพยายามโหนตัว จากกิ่งไม้ต้นนี้ไปยังอีกต้นเพื่อหาลูกไทรมาประทังชีวิต มันไม่ได้กินอะไรมาหลายวันแล้ว และการโหนตัวจากกิ่งไม้ไปมาก็พาเอาเรี่ยวแรงของมันอ่อนล้าลงเรื่อย ๆ “ลูกอ่อนเกาะติดแน่นอยู่บนหน้าอกเหี่ยวแห้งของมัน น้ำนมที่เคยคัดแน่นเต็มเต้าก็เหือดแห้ง… ไม่มีแม้แต่ให้ลูกได้ดูดกินประทังความหิวโหย “หลายวันต่อมา…ขณะที่มนุษย์กลุ่มหนึ่งแล่นเรือออกไปในท้องน้ำอันกว้างไพศาล เพื่อช่วยเหลือชีวิตสัตว์ป่าที่ติดอยู่ตามต้นไม้ พวกเขาได้พบเห็นเจ้าค่างคู่นี้เกาะอยู่บนยอดไม้ที่ยืนตายซากอยู่ไกลลิบ “แต่เมื่อแล่นเรือเข้าไปใกล้ กลับเป็นซากแห้ง ๆ ของค่างตัวเมียที่เกาะติดแน่นอยู่บนต้นไม้ โดยมีชิ้นส่วนเล็ก ๆ ที่สันนิษฐานว่าเป็นลูกน้อยของมันหลงเหลืออยู่ที่บริเวณหน้าอก “ซากค่างที่เหี่ยวแห้งจากการอดอาหารตาย จนเห็นกะโหลกเบ้าตาโผล่ออกมาเป็นสีขาวโพลนเด่นชัด…” ผมบันทึกสิ่งที่ได้พบเห็นกลางอ่างเก็บน้ำเขื่อนเชี่ยวหลาน จังหวัดสุราษฎร์ธานี เมื่อ 30 กว่าปีก่อน
ทำไมชุมชนเล็ก ๆในสุรินทร์ แก้ปัญหาน้ำแล้งได้
ฤดูฝนปีนี้ อีสานขาดแคลนน้ำอย่างหนัก ฝนทิ้งช่วงมานาน ขณะที่ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำก็แทบจะเหลือก้นอ่าง ผู้ใหญ่ในบ้านเมืองวิ่งกันพล่าน แต่ปัญหาก็แก้ได้ยากเย็นเหลือเกิน สุรินทร์เป็นจังหวัดที่ประสบปัญหาภัยแล้งอันดับต้น ๆของประเทศมานานแล้ว ปีนี้ก็เช่นกัน เกือบทุกปีสุรินทร์จะได้รับการประกาศเป็น จังหวัดที่ประสบภัยแล้งจัด เป็นปัญหามานานที่ยังไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างจริงจัง ชาวบ้านประกอบอาชีพทำนา ทำไร่ ฐานะค่อนข้างยากจน โดยเฉพาะหน้าแล้งไม่สามารถปลูกพืชได้จากการขาดแคลนน้ำ และพอเข้าหน้าฝนหาก ปีไหนโชคร้ายฝนทิ้งช่วง ไร่นาก็อาจล่มสลาย เช่นเดียวกับปีนี้ แต่เชื่อหรือไม่ ชุมชนแห่งหนึ่งในสุรินทร์ ไม่เคยขาดน้ำตลอดทั้งปี
ทำสวนกระจายความเสี่ยงกับรายได้หลายแสน
ลึกเข้าไปในป่าพะโต๊ะ จังหวัดระนอง ชาวบ้านคลองเรือ ใช้ชีวิตกลางสวนนานาชนิดอยู่กันอย่างมั่นคงและมั่งคั่ง เชื่อไหม พื้นที่เกษตรเพียง 5 ไร่ อาจสร้างรายได้ 500 ,000บาท บางปีเกษตรกรที่นี่เก็บมังคุดได้ 8,000กิโลกรัม ขายได้กิโลละ 100บาท ก็ปาเข้าไป 800,000 บาท ไม่นับพืชชนิดอื่น ด้วยรายได้เฉลี่ยครอบครัวปีละหลายแสนบาท บางปีอาจจะได้นับล้าน จากการทำสวนมังคุด กาแฟ หมาก เพียงไม่กี่ไร่ อย่าเพิ่งตาลุกวาว กว่าจะมาถึงจุดนี้พวกเขาลองผิดลองถูกมานานแล้ว ………………………
vanchaitan
ฝ่าทะเลทรายค้นหาปัญญาอิหร่าน
Posted on February 20, 2020 by vanchaitan
Leave a Comment
การเดินทางข้ามทะเลทรายท่ามกลางความร้อนแรงและความแห้งแล้ง เป็นประสบการณ์อันล้ำค่าของชีวิต หลายเดือนก่อนผู้เขียน โดยสารรถข้ามทะเลทรายกลางประเทศอิหร่าน สองข้างทางเป็นผืนทรายสีน้ำตาลสุดลูกหูลูกตา เห็นขุนเขาสีเทาอยู่ไกลลิบ ๆ สักพักหนึ่งท้องฟ้ามืดครึ้ม มองไปข้างทางเห็นเมฆสีดำทมึนค่อย ๆ เคลื่อนเข้ามา ตอนแรกนึกว่าเป็นเมฆกำลังก่อตัวเป็นพายุฝน แต่คนขับรถบอกว่า ไม่ใช่ นั่นคือพายุทะเลทราย ลมพายุทะเลทรายค่อย ๆ พัดเข้ากลางถนน ความเร็วและแรง ของรถและพายุ ทำให้รถสั่นไหว และความมืดเข้าปกคลุมชั่วขณะ อึดใจหนึ่งพายุทะเลทรายก็ผ่านพ้นไป เป็นประสบการณ์ความตื่นเต้นมิรู้ลืมระหว่างทางที่ดั้นด้นมาเยี่ยมเยียนสิ่งมีชีวิตเก่าแก่ที่สุดในโลกกลางทะเลทราย ที่ยังไม่หยุดเจริญเติบโต
Category: comment, creativeTags: Abarkooh Cypress, พายุทะเลทราย, Badgir, Cupressus sempervirens, cypruss, Qanat, Silk Road, Wind Catcher, Yakhchal, Yazd