ทำไมลูกชิ้นทอดจึงเป็นอาหารขวัญใจม็อบเด็ก

หลายปีก่อน ผู้เขียนจำได้ว่า เมื่อเกิดการชุมนุมของผู้คนต่าง ๆในพื้นที่สาธารณะ ไม่ว่าจะเป็นการชุมนุมทางการเมือง หรือเทศกาลต่าง ๆ  อาหารรถเข็นขายดียอดนิยมอันดับต้น ๆประเภทหนึ่ง คือ ข้าวเหนียวหมูปิ้ง

จะไปชุมนุมที่ใด กลิ่นหมูปิ้งจะลอยมาก่อน พร้อมกับควันหอมกรุ่น

ช่วงเวลานั้นข้าวเหนียวหมูปิ้งขายดี จนมีเฟรนไชน์ชื่อดังหลายเจ้า พ่อค้าแม่ค้ารถเข็นเพียงแต่ไปรับหมูปิ้งที่เสียบไม้แช่แข็งไว้เป็นแพ็ก ๆ นำมาปิ้งย่างต่อ

ถามว่าทำไมต้องเป็นข้าวเหนียวหมูปิ้งที่ได้รับความนิยมมาก 

น่าจะเป็นเพราะเป็นอาหารอร่อยทานง่าย อิ่มท้อง กรรมวิธีการทำก็ไม่ยุ่งยาก สะดวก  เมื่อเปรียบเทียบกับไส้กรอกอีสาน ที่ต้องเตรียมเครื่องเคียงอาทิ พริก ผัก

ส่วนอาหารแบบบะหมี่รถเข็น ชายสี่หมี่เกี๊ยว ที่เคยได้รับความนิยม แต่การจัดการยุ่งยากกว่า  ต้องมีโต๊ะ มีที่ล้างจานชาม จึงไม่คล่องตัวเมื่อเปรียบเทียบกับข้าวเหนียวหมูปิ้งคล่องตัวกว่า

แต่เมื่อมาเปรียบเทียบกับการชุมนุมทางการเมืองล่าสุดของเด็กรุ่นใหม่  เป็นที่น่าสังเกตว่า ลูกชิ้นทอดได้รับความนิยมสูงสุด  จนได้รับฉายาจากเด็กว่า“หน่วยเคลื่อนที่เร็ว” หรือ CIA  เพราะทราบข่าวเร็วกว่าเพื่อนว่า วันนี้จะมีการชุมนุมที่แห่งหนใด  โดยที่พวกเขาจะติดต่อแลกเปลี่ยนติดตามข่าวสารกันในไลน์กลุ่ม เมื่อทราบพิกัดแน่ จึงยกขบวนไปจับจองพื้นที่กันหลายสิบคันล่วงหน้าเลย

เท่าที่ผู้เขียนสังเกต ข้าวเหนียวหมูปิ้ง แม้จะมีบ้าง แต่ไม่ได้เป็นอาหารในที่ชุมนุมโดดเด่นเหมือนสมัยก่อนอีกต่อไป

อันที่จริง หากเราสังเกต อาหารตามริมถนน บางชนิดจะได้รับความนิยมไปตามยุคสมัย

ช่วงหนึ่งบะหมี่เกี๊ยวหมูแดง อาจจะดัง  บางครั้งอาจจะเป็นข้าวเหนียวหมูปิ้งหรือหมูทอด

แต่ช่วงไม่กี่ปีนี้ ลูกชิ้นทอดได้รับความนิยมตามท้องถนนมากขึ้นเรื่อย ๆ

เราจะสังเกตได้ว่า มีลูกชิ้นทอดยี่ห้อดัง ๆ ตามริมถนนหรือศูนย์การค้าเกิดขึ้นมากมาย อาทิ  ลูกชิ้นไจแอ้น  ลูกชิ้นจัง แจ๊คลูกชิ้นปลาระเบิด  ลูกชิ้นปลาระเบิดตูมตาม  ลูกชิ้นจัมโบ้

“เดี๋ยวนี้ คนกินลูกชิ้นทอดกันมากกว่าแต่ก่อนเยอะ  ทำให้พ่อค้า แม่ค้าที่เคยขายอาหารริมถนน ไม่ว่าจะเป็นข้าวเหนียว หมูปิ้ง ส้มตำ บะหมี่เกี๊ยว ต่างเปลี่ยนมาขายลูกชิ้นทอดกัน”

แม่ค้าขายลูกชิ้นทอดริมถนนสุขุมวิทรายหนึ่งให้ความเห็นกับผู้เขียน

“มันกินง่าย อร่อย  และเด็กวัยรุ่นสมัยนี้นิยมกินของทอดกรอบกันมากกว่าอย่างอื่น”

ลูกชิ้นที่เคยอยู่ในชามก๋วยเตี๋ยว ไม่ว่าจะเป็นลูกชิ้นปลา ลูกชิ้นหมู ฯลฯ ได้พัฒนาตัวเองออกมาเป็นอาหารกินเล่นตามท้องถนนอย่างรวดเร็ว และดูเหมือนลูกชิ้นปลา น่าจะเป็นลูกชิ้นทอดที่ได้รับความนิยมสูงสุด

ลูกชิ้นปลา เป็นอาหารของคนจีนที่อพยพเข้ามาในประเทศไทยหลายร้อยปีก่อน  เล่ากันว่า ตำนานการเกิดลูกชิ้นปลาสืบทอดกันเป็นพันปีถึงสมัยพระเจ้าจิ๋นซี ฮ่องเต้  ปลาเป็นอาหารทรงโปรดของพระองค์  แต่ปลาบนโต๊ะเสวยต้องห้ามมีก้างปลาเด็ดขาด มิฉะนั้นหัวจะหลุดจากบ่า  บรรดาพ่อครัวต่างพากันคิดหาวิธีทำอาหารปลาโดยไม่มีก้าง จนกระทั่งวันหนึ่งพ่อครัวได้ทดลองทุบปลาด้วยสันมีด ให้ก้างปลาหลุดออกมา แต่เนื้อปลาเละไม่เป็นชิ้น  พ่อครัวทดลองเอาเนื้อปลามาปั้นเป็นก้อนกลม ๆและต้มในน้ำซุปเดือด ๆ ปรากฏว่าเมื่อพระองค์เสวยแล้ว ตรัสว่า อร่อยมาก  ลูกชิ้นปลาจึงถือกำเนิดขึ้นมาตั้งแต่บัดนั้น

กรรมวิธีการทำลูกชิ้นปลา จะใช้เนื้อปลาสีขาว หากเป็นปลาทะเลจะใช้ เช่น ปลาลิ้นหมา ปลาอินทรีจุด ปลาอินทรีบั้ง ปลาหางเหลือง ปลาตาหวานจุด ปลาช่อนทะเล ปลาดาบเงินใหญ่ ฯลฯ หากเป็นปลาน้ำจืด เช่น ปลากราย นำมาขูดเอาเนื้อปลาผสมแป้ง เกลือ พริกไทย 

และต่อมาจึงพัฒนาจากลูกชิ้นน้ำใสในชามก๋วยเตี๋ยวกลายเป็นลูกชิ้นทอดแสนอร่อยที่ขายตามร้านอาหารไปจนถึงริมถนน

ส่วนใหญ่คุณภาพของลูกชิ้นทอดจะมีหลายเกรด แล้วแต่กลุ่มคนซื้อ   ลูกชิ้นทอดในพื้นที่การชุมนุมขายในราคาเฉลี่ยไม้ละ 10-20 บาท ซึ่งเป็นลูกชิ้นคุณภาพเกรดไม่สูง

พ่อค้าในม็อบคนหนึ่งบอกว่า

“ส่วนใหญ่พวกเรารับมาสำเร็จรูปจากโรงงาน หรือไม่ก็เป็นเฟรนไชน์ของยี่ห้อต่าง ๆ แล้วนำมาทอดกรอบ ให้มีรส กรอบนอก นุ่มใน แค่นี้ก็ขายได้”

บรรดาพ่อค้าแม่ค้าลูกชิ้นทอดพูดเป็นเสียงเดียวว่า ม็อบทำรายได้ให้พวกเขามาก พวกเขามีรายได้เฉลี่ยวันละ 3,000-5,000 บาท แล้วแต่ปริมาณของที่นำมา รายได้มากกว่าวันธรรมดาถึงสามสี่เท่าตัวและสินค้าขายหมดในเวลาไม่กี่ชั่วโมง ได้พักผ่อนมากขึ้น

ในสายตาของผู้เขียน เหตุผลเจ็ดประการนี้ น่าจะพอมีคำตอบได้ว่า ทำไมลูกชิ้นทอดจึงขายดีในม็อบยุคนี้

1  หลายปีที่ผ่านมา ลูกชิ้นทอดเป็นอาหารทานเล่นที่ได้รับความนิยมมากขึ้น และการปรุงอาหารทอด ให้อร่อยเป็นเรื่องไม่ยากเลย

2  คนรุ่นใหม่นิยมทานอาหารทอดกันมากขึ้น โดยเฉพาะลูกชิ้นทอดทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นลูกชิ้นหมู ไก่ เนื้อ ปลา กุ้ง ไส้กรอก คอกเทลหมู ไก่ ชีส พันเบคอน ฯลฯ

3   ลูกชิ้นปลาน่าจะตอบโจทย์อาหารคนรุ่นใหม่รักสุขภาพมากว่า หมูปิ้งหรือไก่ย่าง ที่อาจก่อให้เกิดมะเร็งจากอาหารไหม้  และคนมาชุมนุมส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง อาจจะถอยห่างจากข้าวเหนียว ตัวเพิ่มน้ำตาลและน้ำหนัก

4  ลูกชิ้นทอดเป็นอาหารทานเล่น ไม่ใช่อาหารหลัก คนมาชุมนุมแบบ flash mob ประมาณสามสี่ชั่วโมงแล้วกลับบ้าน คงอยากทานของกินเล่นแก้หิวมากกว่ากินให้อิ่ม  ข้าวเหนียวหมูปิ้งกินแล้วอิ่มท้องจึงไม่ตอบโจทย์

5  ลูกชิ้นทอดเป็นอาหารอร่อย ปรุงง่าย สะดวก ง่ายรวดเร็วทันใจ  ดูสะอาดตา มากกว่าอาหารชนิดอื่น ตอบโจทย์ผู้บริโภครุ่นใหม่ได้มากกว่า

6  ควันในที่ชุมนุมของอาหารปิ้งย่างหลายชนิด ก่อให้เกิดมลภาวะอาจจะไม่เหมาะกับคนรุ่นใหม่ ที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม

7 รถเข็นลูกชิ้นทอดเกือบทั้งหมดเป็นรถพ่วงมอเตอร์ไซค์ มีเครือข่ายหรือเฟรนไชน์มากมาย ทำให้เคลื่อนไหวรวดเร็ว สะดวก สอดคล้องกับม็อบที่มีการเคลื่อนไหว หรือยุติในเวลาไม่นาน

 ลูกชิ้นทอดจึงกลายเป็นอาหารทานเล่นขวัญใจผู้มาชุมนุมแบบ  Flash mob ของเด็กยุคนี้

ส่วนการชุมนุมของคนรุ่นอื่น  ผู้เขียนไม่แน่ใจว่า ลูกชิ้นทอดจะยังเป็นอาหารยอดนิยมสอดคล้องกับพฤติกรรมของชาวม็อบรุ่นอื่น เหมือนกับรุ่นเด็กหรือไม่